Barcelona is een stad die geschiedenis ademt. Haar oude centrum, omringd door Romeinse stadsmuren en versierd door Romaanse en Gotische paleizen en kerken is daar een mooi voorbeeld van. Maar ook de recente opgravingen hebben ons veel geleerd over het Romeinse en Middeleeuwse verleden van de stad. Een geschiedenis die al in de Bronstijd begon.
De geschiedenis van Barcelona
De eerste bewoners
De eerste sporen van civilisatie rondom Barcelona stammen uit de 4e, 3e en 2de eeuw voor Christus, toen de Laietanen, een Iberisch volk, op de vlakte van Barcelona woonden. Bovenop de Montjuïcberg zat het dorpje ‘Laye’, en in de heuvel van Taber (waar nu het Centre Excursionista de Catalunya ligt) stond ‘Barkeno’, voor velen het begin van Barcelona.
Met de komst van de Romeinen in 218 voor Christus werd op dezelfde plek Barkeno de ‘Julia Augusta Paterna Faventia Barcino’, oftewel ‘Barcino’, gefundeerd.
Daarna kwamen periodes waarin Barcelona onder de macht van de Visigoden, de Moslims en de Franken was. In deze tijden heette de stad ‘Barchinona’. Tijdens de Moorse heerschappij, die zo'n 85 jaar duurde, kreeg de stad Arabische naam 'Barshiluna'.
Video over waar de naam van Barcelona vandaan komt
Op mijn YouTube kanaal heb ik heel wat videos over Barcelona en zijn geschiedenis, zoals deze over de oorsprong van de naam van Barcelona.
Politieke onafhankelijkheid
In 803 benoemden de Franken de eerste graaf van Barcelona, een gotische magnaat genaamd Bera. Na verloop van tijd versterkten de graven van Barcelona hun politiek gezag en stapten ze geleidelijk af van de Frankische invloed. De inval van de Moslims met de snelle vernietiging en bezetting van Barcelona in 985 betekende het einde van de banden van trouw met de Franken, omdat deze de benodigde militaire hulp niet boden. Graaf Borrell II voltrok deze onafhankelijkheid in 988.
In de volgende twee eeuwen werden de verschillende onafhankelijke Catalaanse provincies verenigd onder de hoofdstad van Barcelona, met een politiek van allianties en huwelijken. Haar macht breidde zich langzaam uit naar het zuiden, door de gevechten tegen de al- Andalus, en herbevolking van gebieden zoals Tarragona en het omliggende platteland.
Het Koninkrijk Aragon
Met het huwelijk tussen Ramon Berenguer IV en Petronila de Aragón, erfgenaam van de troon van Aragón, werd in 1150 het Koninkrijk Aragon geboren. De vereniging met het Koninkrijk van Aragón zorgde ervoor dat Barcelona het politieke en economische centrum van het nieuwe Koninkrijk van Aragón werd.
In de 13e en 15e eeuw was Barcelona een toonaangevende maritieme macht in de Middellandse Zee: zowel de Balearen (1228), de Koninkrijken van Valencia (1232) en Sicilië (1282), de hertogdommen van Athene en Neopatria (1311), het eiland Sardinië (1323) en het koninkrijk van Napels (1421) werden veroverd en verschillende commerciële maritieme consulaten in de grote steden in Europa, Noord-Afrika en Klein-Azië werden opgericht.
De onderdrukking van van Castilië
Het huwelijk tussen Fernando II van Aragón met Isabella van Castilië in 1497 verenigde de twee koninkrijken tot een grote macht, het toekomstige Spanje. Dit betekende tevens het begin van de afbrokkeling van de Kroon van Aragón en de macht van Barcelona, dat het begon te verliezen van het machtige Castilië.
De afbrokkeling, met korte periodes van enig herstel in Barcelona, duurde tot in de 18e eeuw. Barcelona had onder andere de opstand Guerra dels Segadors (1640-1652) te lijden, in een eerste poging van Castilië om Catalonië te onderdrukken. Barcelona werd uiteindelijk ingenomen en de noordelijke provincies werden aan de Fransen gegeven, maar slaagden er wel in om hun autonomie te behouden.
De daaropvolgende Spaanse Successieoorlog (1705-1714) eindigde met de verovering van Barcelona door de Castiliaanse-Franse troepen, met het verlies van vrijheden en politieke autonomie, de sluiting van de universiteit, onderwerping aan de wetten van Castilië en het verbod om de Catalaanse taal in het onderwijs en bij openbare documenten te gebruiken.
De bloeiperiode van Barcelona
Barcelona zou pas weer in de 18e eeuw groeien dankzij de handel en de industrie. De buurt La Barceloneta werd gebouwd en de omgeving van de Ramblas werd verstedelijkt. In 1854 werd de sloop van de stadsmuren geautoriseerd en in 1859 werd de Eixample, de planmatige wijk in vier blokken en rechte lijnen van Ildefons Cerdà, goedgekeurd.
Dankzij de industrie en de handel groeide de bourgeoisie, terwijl de nieuwe migranten allerlei ideologische stromingen met zich mee brachten. Dit was de oorsprong van de beweging genaamd Renaixença (Renaissance), die op alle culturele, literaire, picturale, architectonische, wetenschappelijke en politieke gebieden te vinden was.
Dit stond in schril contrast tot de conservatieve regering in Madrid, die in zichzelf opgesloten zat, weemoedig na het verlies van de laatste kolonies.
De militaire onderdrukking leidde tot de verkiezingsoverwinning van de Catalaanse beweging en in 1914 werd de Mancomunitat de Catalunya gevormd, waarmee Barcelona opnieuw de hoofdstad van het vorstendom Catalonië werd.
Dictatuur van Primo de Rivera
In 1920 verwoestte een grote crisis het land, de kapitein-generaal Primo de Rivera kwam in 1923 door een coup aan de macht en werd dictator.
De val van de dictatuur leidde tot een glorieuze overwinning van de Catalaanse partij Esquerra Republicana en het uitroepen van Barcelona als ‘Catalaanse staat’ binnen de Spaanse Bondsrepubliek.
Om dit te stoppen, werd de regering in Madrid gedwongen om de Generalitat (het seculiere bestuursorgaan dat in 1714 ontbonden was) te herstellen en het autonomiestatuut van 1932 in te stellen.
Burgeroorlog en Franco's Dictatuur
De militaire opstand van 1936 en de daaropvolgende burgeroorlog bracht een van de donkerste periodes van de stad, die zware bombardementen en duizenden doden te verduren had, terwijl duizenden anderen tot ballingschap in het buitenland werden gedwongen.
Franco’s dictatuur, die bijna 40 jaar duurde, betekende de vernietiging van alle verworvenheden, zowel op cultureel als politiek niveau. Het zelfbestuur werd alweer afgeschaft en het gebruik van de Catalaanse taal verboden en vervolgd.
Economisch gezien moest de stad nog een hele generatie zien opgroeien voordat het niveau van leven voor de oorlog was hersteld.
In de vroege jaren 1960 begonnen zich met de nieuwe immigratiegolven ook grote structurele tekorten te ontwikkelen.
Herstel democratie
Met de dood van dictator generaal Franco in 1975 werd de democratie en de Generalitat hersteld, en werd Barcelona opnieuw de hoofdstad van Catalonië.
Deze periode betekende ook een belangrijke groei van de infrastructuur in de stad, met als hoogtepunt de Olympische Spelen van 1992.
Dit evenement hielp de stad zich te profileren als de toeristische bestemming die we vandaag kennen. Een moderne en kosmopolitische stad, die dankzij zijn geschiedenis en de mix van mensen van verschillende culturen een eigen karakter heeft opgebouwd. Barcelona staat open voor nieuwe ideeën en trends, is zeer tolerant, ondernemend en ruimdenkend. Een plek die inspireert, innoveert en anders is dan alles wat je tot nu toe gezien hebt.
Geschiedenismusea in Barcelona
Wil je meer leren over de geschiedenis van Barcelona en Catalonië, dan is een bezoekje aan een van de onderstaande geschiedenismusea zeker aan te raden.
Ondergronds museum over de geschiedenis van de stad tot aan de Middeleeuwen, met de indrukwekkende opgravingen van het Romeinse Barcino. Tickets bestellen Meer informatie
Metro
Jaume I (L4)
Geschiedenismuseum over Catalonië: een levendig museum over de Catalaanse regio van de prehistorie tot aan het heden. Tickets bestellen Meer informatie
Metro
Barceloneta (L4)
Historisch archief met documentatie van het stadsbestuur sinds de 13e eeuw. Hier worden regelmatig gratis tentoonstellingen georganiseerd.
Metro
Jaume I (L4)
Archeologisch museum met een interessante tentoonstelling over de eerste inwoners van Catalonië.
Metro
Espanya (L1, L3 en L8)
Bij het fotoarchief van Barcelona worden gratis fotografietentoonstellingen over de geschiedenis van Barcelona gehouden.
Metro
Arc de Triomf (L1)
In dit museum staat het Catalaans Modernisme centraal, een van de meest bloeiende periodes voor Catalonië.
Metro
Passeig de Gràcia (L2, L3 en L4)
Opgravingen in Barcelona
De grootste opgravingen van Barcelona zijn bij het Plaça del Rei, in het Museu d’Història de la Ciutat (MUHBA). Maar ook wandelend door de stad kun je een aantal mooie opgravingen vinden die gewoon gratis te zien zijn. Het is namelijk niet ongewoon om archeologische vondsten te doen tijdens graafwerkzaamheden in Barcelona. Hieronder vind je een overzicht van de mooiste opgravingen in Barcelona die je kunt bezoeken.
Opgravingen van de begraafplaats van de Romeinse stad Barcino op het Plaça de la Vila de Madrid.
Metro
Catalunya (L1, L3, L6 en L7)
Mooie overblijfselen van de Romeinse tempel van Augustus in de binnenplaats van het Centre Excursionista de Catalunya.
Metro
Jaume I (L4)
De overblijfselen van het Barcelona uit 1700 die onder de markthal van El Born gevonden werden zijn prachtig om te zien.
Metro
Jaume I (L4)
Barceloneta (L4)
Opgravingen van een oud bastion en een stadsmuur uit de 16e eeuw zijn te zien vlakbij Estació de França.
Metro
Barceloneta (L4)
De aangetroffen resten onder het Mercat de Santa Caterina uit de Bronstijd gaan 4000 jaar terug in de tijd.
Metro
Jaume I (L4)
In dit museum tref je de resten van een echt Romeinse huis, de domus, naast sporen uit de Middeleeuwen.
Metro
Jaume I (L4)
Aanraders voor geschiedenisliefhebbers in Barcelona
Meer geschiedenis over Barcelona
- 24/04/2017: De onverbiddelijke Baluard del Migdia
- 23/05/2016: Op bezoek bij Fabra i Coats
- 24/04/2016: Wandelroute in El Call (Joodse wijk)
- 10/04/2016: Carrer d’Aiguafreda: de wasserij van Horta
- 03/04/2016: Op bezoek bij Museu d’Història de Catalunya
- 20/03/2016: De kattenfontein van Barcelona
- 11/01/2016: Het historische centrum van La Ribera (El Born)
- 03/01/2016: Op bezoek bij de Romeinse Tempel van Augustus
- 30/12/2015: De oudste bars van Barcelona
- 25/09/2015: Het Palau del Lloctinent en het archief van de Kroon
- 08/04/2015: Wandelroute in El Gòtic (Gotische wijk)
- 28/01/2015: Het industriële verleden van Barcelona
- 05/10/2014: Wandelroute door Barcino, het Romeinse Barcelona
- 27/04/2014: Op bezoek bij Castell de Montjuïc
- 02/04/2014: Een beetje nostalgie in de winkels van Barcelona
- 02/03/2014: Op bezoek bij Mercat del Born
- 12/01/2014: Waar de Romeinen rusten
- 01/12/2013: Op bezoek bij Monestir de Pedralbes
- 25/11/2013: Ronddwalen in het naoorlogse Barcelona
- 13/10/2013: Observatori Fabra: meer dan 100 jaar geschiedenis
- 26/02/2013: De vele verhalen achter de Plaça del Pi
Lees hier meer berichten gerelateerd aan de geschiedenis van Barcelona.
Ik ♥ van Barcelona
Hou jij ook zo van Barcelona? Schrijf je dan nu in voor mijn Barcelona nieuwsbrief boordevol leuke tips en al het leuks uit de stad. Sluit je aan bij de >2.000 andere Barcelona liefhebbers. Oh, je ontvangt ook nog eens mijn gratis mini gids met tips voor Barcelona.
