🙋🏻‍♀️ ¡Oye! Ik geef nu ook tours in Barcelona.

Cultuur Reageer
Home » Blog » De Catalaanse taal

De Catalaanse taal

Catalaans is, naast het Spaans, de officiële taal van de autonome regio Catalonië, waarvan Barcelona de hoofdstad is. Een taal die inmiddels door meer dan 10 miljoen personen wordt gesproken en fundamenteel is geworden in het dagelijkse leven van de meeste Catalanen. Wanneer je van plan bent om in Barcelona te gaan wonen, is het van groot belang dat je de Catalaanse taal leert of op zijn minst een paar woordjes in het Catalaans kent, zoals adéu (doei) en moltes gràcies (veel dank). Op deze pagina geef ik je tips omtrent het leren van Catalaans en vertel ik je waar je Catalaans kunt leren in Barcelona.

De Catalaanse taal

In Catalonië, Valencia, het oosten van Aragón, de Balearen, een klein deel van Murcia, Andorra, het Zuid-Franse Roussillon en de stad Alghero in Sardinië wordt Catalaans gesproken. In totaal spreken zo’n 10 miljoen mensen Catalaans: een taal die uit het Latijn stamt en op een mix tussen de Spaanse en de Franse taal lijkt. En hoewel de Catalaanse taal veel overeenkomsten heeft met het Spaans, is het onjuist om deze als een dialect van de Spaanse taal te beschouwen.

Catalaanse dialecten

In feite kent het Catalaans zelf zijn eigen dialecten, die weer in twee grote hoofddialecten gegroepeerd kunnen worden: het Oost- en West-Catalaans:

Het Oost-Catalaans of català oriental:

  • Het català central (Centraal-Catalaans): gesproken in het oosten van Catalonië, in het gebied rondom Barcelona, Girona en het noorden van Tarragona. Dit is de meest gesproken vorm van Catalaans en wordt als standaard-Catalaans beschouwd.
  • Het català septentrional (Noord-Catalaans): gesproken aan de noordelijke kant van Catalonië, de Franse Pyreneeën en de Roussillon.
  • Het balear (Balearisch): gesproken in de Balearen eilanden (Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera).
  • Het alguerès (Algherees): gesproken in het stadje Alghero op het eiland Sardinië.

Het West-Catalaans of català occidental:

  • Het català nord-occidental (Noorddwest-Catalaans): gesproken in het westen van Catalonië in het aangrenzend gebied met Aragón, rondom Lleida en in Andorra.
  • Het català meridional (Zuidelijk-Catalaans): gesproken in het zuiden van Catalonië rondom Tortosa.
  • Het valencià (Valenciaans): gesproken in de regio Valencia en de aangrenzende streek van El Carxe in Murcia.

Geschiedenis van de Catalaanse taal

De Catalaanse taal was in de Middeleeuwen en tot de Renaissance de gebruikelijke taal in het Middellandse Zeegebied. De schrijver, filosoof, dichter en theoloog Ramon Llull wordt beschouwd als de eerste belangrijke schrijver in het Catalaans, maar het was Pompeu Fabra die deze volkstaal begin 20ste eeuw officieel vastlegde aan de hand van specifieke orthografische, lexicale en grammaticale criteria.

De taalnormalisatie wierp zijn vruchten ​​af toen het Statuut van Autonomie van 1932 het Catalaans erkende als de co-officiële taal van Catalonië en een actief beleid uitvoerde ter ondersteuning van het onderwijs. In datzelfde jaar publiceerde Fabra zijn meest relevante werk, het ‘Algemeen Woordenboek van het Catalaans’, de voorloper van het huidige officiële woordenboek van het Institut d’Estudis Catalans.

De Catalaanse taal - Pompeu Fabra
Pompeu Fabra en de Catalaanse taal

Tussen 1939 en 1975, tijdens de daaropvolgende dictatuur van de burgeroorlog, was de vervolging van het Catalaans intens en systematisch, zowel in het openbaar als in privésferen. Ondanks alles bleef men (stiekem) Catalaans spreken, zowel in Catalonië als in de rest van de Catalaans sprekende gebieden.

Bij het overlijden van Franco in 1975 en nadat de democratische vrijheden waren hersteld, erkende de grondwet van 1978 de taalkundige pluraliteit van Spanje en stelde men vast dat andere Spaanse talen dan het Spaans officieel konden zijn. De statuten van Catalonië (1979) en de Balearen (1983) erkenden het Catalaans als de taal van deze gebieden en verklaarden het samen met het Spaans de officiële taal, net als het Valenciaans in de Comunitat Valenciana (1982). Tegelijkertijd werd in de grondwet van Andorra (1993) vastgesteld dat Catalaans de officiële taal van deze staat is.

De taalnormalisatiewet van 6 april 1983 zette in Catalonië het herstelproces in gang van voor de kennis en het gebruik van het Catalaans op institutioneel, media- en onderwijsvlak. Tegenwoordig zijn er meer dan 20 televisiekanalen en meer dan 100 radiostations in het Catalaans, is de voertaal in de Catalaanse scholen het Catalaans en spreken maar liefst 10 miljoen mensen Catalaans.

👉 Lees ook waarom de Catalanen onafhankelijk willen zijn.

Catalaans certificaat

Wie Catalaans leert kan het interessant vinden om het Certificat de català de la Direcció General de Política Lingüística te halen, een officieel certificaat van de Catalaanse overheid waarmee je niveau van het Catalaans aangetoond wordt. Je hebt maar liefst zes verschillende niveaus: van het basisniveau (A2) tot het hoogste niveau (C2). De examens vinden enkele keren per jaar plaats en om daaraan mee te kunnen doen dien je je eerst in te schrijven. Klik hier voor meer informatie.

Wie zo’n diploma wil halen, doet er goed aan om eerst een voorbereidingscursus te volgen voor het behalen van het certificat de català. Hiermee vergroot je je kansen tot succes. Bij sommige taalscholen in Barcelona worden deze cursussen aangeboden (zie lijst hieronder).

De Catalaanse taal leren
De Catalaanse taal leren

Catalaans leren in Barcelona

Wie naar Barcelona komt, zal snel ontdekken dat er naast Spaans ook veel Catalaans wordt gesproken. Als je geen Catalaans spreekt hoeft dat in principe geen belemmering te zijn om hier te verblijven, maar als je van plan bent om een tijdje in Barcelona te blijven wonen of te studeren, dan is het wel raadzaam om een paar woordjes Catalaans te leren.

Taalscholen in Barcelona

Je kunt in Barcelona bij meerdere talenscholen terecht voor een cursus Catalaans. Omdat de Catalaanse overheid het belangrijk vindt dat nieuwkomers ook Catalaans leren, worden er ook gratis cursus Catalaans aangeboden.

Enkele taalscholen waar je Catalaans kunt leren zijn:

  • Centre d’Acolliment Lingüístic de Barcelona (Plaça Catalunya, 9, 2n 1a en Carrer Avinyó, 52): deze talenschool in het centrum van Barcelona biedt gratis cursussen Catalaans aan van 45 uur voor alle nieuwe inwoners van Barcelona (je betaalt alleen de matrícula: inschrijfgeld). Andere cursussen zoals conversatielessen of grammaticale lessen worden ook aangeboden.
  • Escola Oficial d’Idiomes Barcelona Drassanes (Av. de les Drassanes, 14): bij de officiële talenschool van Barcelona worden cursussen Catalaans aangeboden voor alle niveaus.
  • Escuela Mediterráneo (Carrer de Santa Mónica,2): talenschool nabij de Ramblas en de haven waar ook Catalaanse les wordt gegeven in alle verschillende niveaus.
  • BCN Languages (meerdere locaties): talenschool met meerdere vestigingen in Barcelona waar Catalaans wordt aangeboden in kleine groepen (maximum van 9 studenten per klas). Je kunt hier ook een voorbereidingscursus volgen om het officiële certificaat van de Catalaanse taal te halen.
  • Novalingua (Plaça Lesseps, 4): talenschool in Gràcia met verschillende cursussen Catalaans voor kleine groepen (4-6 studenten per klas).
Taalscholen in Barcelona
Taalscholen in Barcelona

Prijs Catalaans cursus

De hoogte van de kosten van een cursus Catalaans zijn afhankelijk van de organisatie en de soort cursus die je volgt. De gesubsidieerde talenscholen zoals de Centre d’Acolliment Lingüístic de Barcelona en de Escola Oficial d’Idiomes Barcelona Drassanes zijn wel de goedkoopste. Bij de Centre d’Acolliment Lingüístic de Barcelona hoef je zelfs alleen de inschrijfkosten te betalen (rond de € 15- € 30) want de cursussen worden verder door de gemeente van Barcelona vergoed. Uiteraard dien je alle boeken en lesmateriaal wel zelf aan te schaffen.

Tips om Catalaans te leren in Barcelona

  • Praat zoveel mogelijk Catalaans: om de taal onder de knie te krijgen is het belangrijk dat je veel Catalaans spreekt. Dat kan op het werk of met Catalaanse vrienden, maar ook tijdens het boodschappen doen of bij het bestellen in een bar of restaurant in Barcelona. De meeste Catalanen kunnen moeiteloos schakelen van het Spaans naar het Catalaans (en andersom) en zullen je graag te woord staan in het Catalaans.
  • Luister, kijk en lees de Catalaanse media: in Barcelona is het heel eenvoudig om kranten, boeken, films en tv in het Catalaans te verkrijgen. Wie Catalaans wil leren kan er dus voor kiezen om de Catalaanse media voorkeur te geven boven de Spaanse. Bovendien zit je voor het lokale nieuws beter bij de Catalaanse media.
  • Zoek een nieuwe hobby: super goed voor je taalontwikkeling en ook nog eens een leuke manier om nieuwe mensen te leren kennen is om deel te nemen aan een van de vele cursussen die aangeboden worden in Barcelona. Denk hierbij aan kookcursussen, yogalessen of schilderlessen. Bekijk bij je meest dichtstbijzijnde centre cívic (buurthuis) welke cursussen er aangeboden worden en meld je aan.

Catalaans thuis leren

Catalaans leren kun je ook zelf thuis doen, bijvoorbeeld met zelfstudieboeken, online cursussen en door veel tv en series in het Catalaans kijken of naar muziek en radio te luisteren. Wie al de nodige kennis heeft, kan ook kranten en boeken in het Catalaans lezen om zo de woordenschat te vergroten.

Het allerbelangrijkste wanneer je vloeiend Catalaans wil leren praten (en je niveau op peil houden) is om er dagelijks mee bezig te zijn; hetzij door een les te volgen, boeken en nieuws te lezen, films kijken of naar muziek luisteren. Door iedere dag een beetje te oefenen zal je Catalaans steeds beter worden.

Taalcursussen Catalaans

Veel taalscholen voor Catalaans buiten Catalonië zijn er niet, maar je kunt altijd een privéleraar vinden of een online cursus Catalaans volgen. De Catalaanse overheid biedt bijvoorbeeld gratis onlinecursussen aan om Catalaans te leren, via de website parla.cat. Deze website bevat daarnaast tal van informatie en tips om je Catalaans te verbeteren en een forum waar je in het Catalaans met andere mensen kunt praten. Gratis materiaal om met Catalaans te beginnen vind je hier.

Een andere manier om Catalaans te leren is via de app Duolingo of de bekende thuisstudies van NHA.

Wie in Brussel of Utrecht woont kan ook een cursus Catalaans volgen bij het Instituut Cervantes.

TV en radio

Het aantal Catalaanse radio- en tv-zenders is in de afgelopen jaren enorm gegroeid. Het belangrijkste mediaconcern in Catalonië is de Televisió de Catalunya (een dochtermaatschappij van de CCMA), waaronder de tv-kanalen TV3 (Catalaanse publieke omroep), 33 (culturele omroep), Súper3 (kidskanaal), 324 (nieuwszender) en Esport3 (sportzender) en de radiozender Catalunya Ràdio vallen. Via de site van ccma.cat is het mogelijk om zowel de tv-programma’s terug te kijken als de radio live te beluisteren.

Andere belangrijke radiozenders in Catalonië zijn Ràdio 4 (de regionale radiozender van de nationale openbare radio- en televisiedienst, RTVE), RAC1 en RAC105 (radiozenders van de Grup Godó) en Flaixbac (muziekzender) vanwege hun grote bereik.

Meer tv in het Catalaans kun je op regionale kanalen kijken, zoals 8tv en betevé (Barcelona’s lokale omroep).

Kranten en tijdschriften

La Vanguardia en El Periódico zijn de meest gelezen kranten in Catalonië en worden sinds 1997 (El Periódico) en 2011 (La Vanguardia) in het Catalaans vertaald. Andere kranten in het Catalaans met grote oplages zijn Ara en El Punt Avui. Deze kun je tegenwoordig allemaal online raadplegen.

Catalaanse kranten
Catalaanse kranten

Sportkranten zoals El Mundo Deportivo en Sport zijn heel populair in Catalonië (want ze zijn pro-Barça), maar worden voorlopig alleen in het Spaans aangeboden.

Muziek

Lekker naar Catalaanse muziek luisteren is ook een goede manier om Catalaans te leren. Van bekende kinderliedjes zoals “El Joan petit quan balla” tot de grootste Catalaanse hits zoals “Bon dia” van Els Pets, “Camins” van Sopa de Cabra, “Boig per tu” van Sau, “Llença’t” van Lax ‘n’ Busto of “Al Vent” van Raimon. Ook typisch Catalaans zijn de havaneres en caramelles.

Via YouTube filmpjes, Spotify of de Catalaanse radio kun je naar Catalaanse muziek luisteren en je favoriete liedjes mee zingen.

👉 Lees hier meer over muziek in Barcelona.

Boeken

Zelfstudieboeken kunnen ook een goede manier zijn om met Catalaans te beginnen of je niveau op peil te houden. Als je eenmaal goed Catalaans kunt lezen, dan zijn de romans van Catalaanse schrijvers als Jacint Verdaguer, Mercè Rodoreda, Víctor Català, Narcís Oller, Àngel Guimerà, Emili Teixidor en Quim Monzó een aanrader.

Catalaanse vrienden

Zorg dat je in contact blijft met eventuele kennissen uit Catalonië of maak nieuwe vrienden die Catalaans spreken en je met je Catalaans kunnen helpen. Een eenvoudige manier om zo’n taalmatje te vinden is online, bijvoorbeeld via Facebookgroepen van Catalanen in Nederland/België. Daarin kun je een oproep posten voor een intercanvi (taaluitwisseling) en wellicht leer je hiermee iemand kennen die je met je Catalaans wil helpen, en die jij op jouw beurt helpt met Nederlands of Engels.

Catalaans vertalen

Wanneer je een tekst van het Nederlands naar het Catalaans (of andersom) wil vertalen, of de betekenis van een bepaald woord of zin wil weten, zijn online tools als Google Translate heel handig.

👉 Bekijk hier een aantal basiswoorden en zinnen in het Catalaans.

Ik ♥ van Barcelona

Hou jij ook zo van Barcelona? Schrijf je dan nu in voor mijn Barcelona nieuwsbrief boordevol leuke tips en al het leuks uit de stad. Sluit je aan bij de >2.900 andere Barcelona liefhebbers. Oh, je ontvangt ook nog eens mijn gratis mini gids met tips voor Barcelona.

Foto van auteur
Hola! Mijn naam is Marta en ik ben een geboren en getogen Barcelonesa. Ik vind het fantastisch om mensen kennis te laten maken met Barcelona, en vooral het Barcelona van de locals. In Barcelona ben ik altijd op zoek naar leuke plekken en tips die ik daarna met jullie kan delen, met als doel dat jullie Barcelona kunnen ervaren als een local.

Marta

🙋🏻‍♀️ ¡Oye! Heb je mijn gidsen al gezien? En wist je dat ik ook tours in Barcelona geef?

Plaats een reactie