Het spirituele hart van Catalonië: Montserrat

Tussen Barcelona en Manresa bevind zich Montserrat, een bijzonder natuur gebied dat de beschermheilige van Catalonië, La Moreneta, bewaakt. Montserrat is mede hierdoor het meest bezochte bedevaartsoord van Catalonië. Dit beroemde benedictijnenklooster is niet alleen voor een religieuze doelgroep maar ook voor iedereen die geniet van de natuur en de rust. Maar wat maakt de Montserratberg precies zo bijzonder en belangrijk voor de Catalanen? Dat lees je hier.

Laatste update: 17/09/2018

Montserrat is natuur en wildernis…

De naam van de Montserratberg is afgeleid van de Catalaanse woorden mont (berg) en serrat (gezaagd). De letterlijke naam van de berg is daarmee “gezaagde berg”. Deze naam symboliseert het bijzondere geomorfologische uiterlijk van de bergen in Montserrat, dat doet denken aan zaagtanden. De eigenaardige vormen van de Montserrat-bergen hebben hun oorsprong in de kiezels die aan elkaar gebonden zijn door een natuurlijk cement van zand en klei. De wind en regen hebben na verloop van tijd de vorm van de berg op “naalden” of monolithische stenen gevormd met vreemde en gevarieerde vormen. De populaire verbeelding heeft in een aantal van deze pieken menselijke of dierlijke vormen gezien.

Je kunt op Montserrat over de bospadden gaan lopen en de natuur rondom het benedictijnenklooster van dichtbij voelen. Er zijn ook kabelbanen die je naar de top van de bergen brengen. Zo kun je beter van het uitzicht genieten.

… maar ook een Catalaans symbool en gebedsplek

Volgens de legende werd het eerste beeld van de donkere Maagd Maria, La Moreneta, in de heilige grot Santa Cova gevonden door jonge herders in 880. Bij het horen van het nieuws probeerde de bisschop van Manresa om het beeld te brengen naar Manresa, maar de overdracht was onmogelijk, omdat het beeld te zwaar was. De bisschop interpreteerde dit als de wens van de Maagd om te blijven op de plaats waar zij was gevonden en gaf de opdracht tot de bouw van de kapel van Santa Maria, de oorsprong van het huidige klooster. Naast het klooster bevinden zich op de berg ook een aantal kleinere kerkjes en kapelletjes, waarvan sommige verlaten zijn.

Montserrat is door de jaren heen omgeven geweest door spiritualiteit en is uitgegroeid tot een symbool van de Catalaanse identiteit en cultuur. Het is hier waar de donkere Maagd Maria gevonden werd, die later de beschermheilige van Catalonië werd. Het is ook in Montserrat waar het Catalaans en de Catalaanse cultuur bewaakt werden tijdens de Spaanse dictatuur. Het Virolai, de hymne gewijd aan de Maagd van Montserrat en hier altijd gezongen door het koor, is met het verstrijken van de tijd uitgegroeid tot een symbool van spirituele en patriottische Catalanen.

Het Santuari van Santa Maria de Montserrat, de patroonheilige en beschermvrouwe van Catalonië, is een van de bekendste van de katholieke wereld sinds de Middeleeuwen. Het heilige beeld van de Maagd dat vereerd wordt in de basiliek is een prachtig romantisch houtsnijwerk dat dateert uit de twaalfde eeuw. De donkere kleur is het resultaat van de veroudering van de vernis door de tijd heen. Zo staat de Maagd bekend als La Moreneta (“de Bruine”).

De Benedictijner klooster van Montserrat, op dit moment bestaande uit 80 monniken, is al bijna duizend jaar in dienst van pelgrims en bezoekers die uit de hele wereld komen om de Zwarte Madonna te vereren. Met dank aan de prachtige natuurlijke omgeving, dat de berg en zijn bij uitstek religieuze karakter biedt, is Montserrat uitgegroeid tot een belangrijk centrum van cultuur en spiritualiteit.

Montserrat staat ook bekend om zijn koor. Het koor van jonge zangers is een van de oudste in Europa. Ze nemen deel aan de liturgische vieringen en gebeden die in de Basiliek plaatsvinden. Elke dag om 13:00 uur (zondag om 12:00 uur) zingen ze het Salve, het Virolai en de hymne aan de Maagd.

Montserrat bezoeken

Je hebt tickets nodig om het kunstmuseum van Montserrat en de audiovisuele ruimte Espai Audiovisual te bezoeken en om de verschillende kabelspoorwegen en kabelbanen naar Montserrat te gebruiken. De rest van het klooster, de Basiliek en de Zwarte Madonna zijn echter gratis te bezoeken, al kunnen er lange rijen zijn om La Moreneta van dichtbij te zien. Je kunt er ook voor kiezen om rondgeleid te worden door Montserrat met een gids. Zo kom je veel meer te weten over deze bijzondere plek en al zijn geheimen.

👉 Lees hier meer over een bezoek aan Montserrat.

Hoe ga je naar Montserrat

Montserrat is goed te bereiken met de auto en het openbaar vervoer. Met het ov ben je weliswaar langer onderweg, maar de reis er naartoe met trein en de speciale kabelbaanvoertuigen maken het zeer de moeite waard. Kaartjes voor de trein kun je eenvoudig van tevoren online bestellen. Je reist dan met trein R5 of R50 vanuit Barcelona-Plaça Espanya naar Monistrol de Montserrat of Aeri de Montserrat, waar je op de tandradspoorweg Cremallera of de kabelbaan Aeri de Montserrat kunt stappen om zo het middelpunt van Montserrat te bereiken.